Znamiona barwnikowe występują nawet u 90% populacji ludzkiej. Z reguły są zmianami skórnymi o charakterze łagodnym jednak każde znamię tego rodzaju niesie za sobą ryzyko powstania komórek nowotworowych. W najgorszym przypadku pacjent może borykać się z czerniakiem, czyli najbardziej groźnym rakiem skóry. Ten, jeśli nie zostanie wykryty w zaawansowanej fazie rozwoju, bardzo często prowadzi do śmierci chorego, rokowania na wyzdrowienie są niemalże żadne.
Dermatolodzy wyróżniają co najmniej kilka znamion barwnikowych. Różnią się one
- miejscem występowania,
- strukturą,
- wielkością,
- kolorem,
- czasem pojawienia się
- oraz możliwym ryzykiem wywołania nowotworu.
Do najczęściej występujących znamion zalicza się znamię wrodzone, czyli takie, z którym już się rodzimy. To widoczne jest już u małych dzieci a ryzyko powstania czerniaka jest w ich przypadku niewielkie. Inaczej jest natomiast w przypadku znamienia Reed. To ono w podstawowych badaniach może przypominać czerniaka. Rośnie bardzo szybko i najczęściej przekracza rozmiar 1 centymetra. Dla pewności lepiej jest je wyciąć jak najszybciej.
Co powinno nas zaniepokoić?
Usuwanie znamion jest jedyną, skuteczną profilaktyką przeciwnowotworową. Oczywiście, można nie wystawiać pieprzyków na działanie promieni słonecznych bądź smarować je kremami z filtrem UVA i UVB jednak pewność, że zmiany nie wywołają czerniaka daje tylko ich usunięcie.
– „Nie można zwlekać, bo w przypadku zmian nowotworowych, a zwłaszcza bardzo złośliwego czerniaka, czas ma kluczowe dla terapii znaczenie. Im szybciej zaczniemy leczenie, tym większe szanse pacjenta na dojście do zdrowia. Każdy niepokojący sygnał powinien być konsultowany z dermatologiem bezzwłocznie” – podkreśla dr n. med. Igor Michajłowski z Clinica Dermatologica w Gdańsku.
Do takich niepokojących sygnałów zaliczyć można w pierwszej kolejności zmianę wyglądu pieprzyka. Ten może w szybkim tempie zmieniać swoją wielkość bądź strukturę – z gładkiego i płaskiego wytwarza się na przykład znamię o nierównych brzegach i wypukłe. Co więcej, zmiany skórne tego rodzaju mogą też zmieniać swoją barwę – najczęściej zauważa się te brązowe i czarne, ale występują też znamiona białe, w kolorze skóry a nawet niebieskawe.
Kontroli lekarskiej wymagają też znamiona, które zaczynają boleć, swędzieć czy szczypać. Niepokojącym objawem jest również pojawienie się krwawienia bądź sączenia się ze zmian skórnych innej wydzieliny.
Usuwanie pieprzyków
Usuwa się przede wszystkim znamiona, które narażone są na wzmożone działanie promieni słonecznych bądź powstały w miejscu, które mogą często ulegać urazom mechanicznym, na przykład w miejscu otarć poszczególnych części garderoby.
Wycinanie zmian skórnych tego rodzaju nie jest zabiegiem, które wiąże się z częstymi powikłaniami.
Pacjent nie wymaga hospitalizacji, najczęściej zabieg przebiega przy podaniu znieczulenia miejscowego. W przypadku wykrycia zmian nowotworowych, pieprzyk wycina się wraz z dużym marginesem tkanki zdrowej tak, by nie doszło do nawrotu choroby.