Rak szyjki macicy jest poważnym schorzeniem, które jest niezwykle ciężkie w wyleczeniu i zazwyczaj kończy się śmiercią kobiety. Jego najczęstszą przyczyną jest zarażenie organizmu wirusem HPV. Jako że możliwość wyleczenia jest nikła, ogromną wagę przywiązuje się do działań profilaktycznych.
Obecnie wirus HPV jest zjawiskiem powszechnym. Jego nosicielami może być nawet 66% dorosłych. Często nie zdają sobie one nawet z tego sprawy, ponieważ przeważnie wirus występuje bezobjawowo. U większości osób dochodzi do szybkiej remisji infekcji. Zdarzają się jednak sytuacje, w których wirus HPV cechuje się wysoką onkogennością, przez co zwiększone jest ryzyko wystąpienia w organizmie różnych rodzajów nowotworu, najczęściej raka szyjki macicy u kobiet. Problem dotyczy również mężczyzn, u których wirus może spowodować raka prącia lub odbytu.
Profilaktyka raka szyjki macicy cechuje się stosunkowo dużą skutecznością. Problem w ostatnich latach został bardzo nagłośniony, przez co kobiety poddają się okresowym badaniom, które mają na celu wykluczenie obecności wirusa HPV w ich organizmie. Jak dotąd nie znaleziono w pełni skutecznej możliwości leczenia raka szyjki macicy, dlatego działania profilaktyczne są jedyną drogą do ograniczenia umieralności kobiet w wieku pokwitania, których choroba dotyczy najczęściej.
Przede wszystkim każda kobieta powinna co pewien czas wykonać test HPV. Jest to badanie genetyczne, które udzieli pełnej informacji na temat możliwości wystąpienia wirusa HPV w organizmie. W przypadku wyniku pozytywnego, zostanie określony rodzaj wirusa oraz poziom jego onkogenności. Wtedy będzie możliwe podjęcie szybkich działań, które będą miały na celu zatrzymanie rozwoju wirusa HPV w organizmie. Trzeba pamiętać, że im szybciej zdiagnozuje się jego wystąpienie, tym większe są szanse na jego wyleczenie. Wirus HPV to jeszcze nie rak szyjki macicy, dlatego istnieje możliwość jego pełnego wyleczenia.
W ramach profilaktyki raka szyjki macicy u kobiet w wieku od dwunastego do szesnastego roku życia stosuje się szczepienia przeciwko wirusowi HPV. Obecnie szczepienie nie jest obowiązkowe i wykonywane jest odpłatnie. Wiele matek szczepi jednak swoje córki, ponieważ zdają sobie sprawę z powagi sytuacji. Młode kobiety podejmują współżycie seksualne średnio w wieku od siedemnastu do dziewiętnastu lat. To właśnie w tym wieku istnieje największe prawdopodobieństwo zarażenia wirusem HPV.
Kobiety po ukończeniu trzydziestego roku życia poddawane są badaniom przesiewowym w celu wczesnego wykrycia raka szyjki macicy. Przeprowadza się je średnio co dwa lub trzy lata. Jeżeli badanie cytologiczne wykaże poważne nieprawidłowości, przeprowadzany jest test na obecność wirusa HPV w organizmie. W przypadku jego wykrycia niezbędne jest podjęcie skutecznego leczenia. Jeżeli okaże się, że kobieta jest już chora na raka szyjki macicy, należy określić stopień zaawansowania choroby. We wczesnych stadiach możliwe jest skuteczne leczenie operacyjne. Jeżeli jednak zmiany mają charakter zaawansowany, konieczne może okazać się nawet wycięcie macicy.