Umiejscowiona w dolnej części szyi tarczyca, która odpowiada za nasz metabolizm oraz gospodarkę wapniowo-fosforową, jest narażona na szereg chorób, które w różnym stopniu wpływają na jej działanie. Jednymi z najczęściej występujących defektów jest tak zwane wole tarczycy.
W ujęciu encyklopedycznym jest to stan nadmiernego rozrostu tarczycy, wywołany przez nieprawidłowe funkcjonowanie tego narządu. W medycynie istnieje szeroki podział wól między innymi ze względu na ich umiejscowienie, budowę oraz wpływ na działanie tarczycy.
Najczęściej występującym jest wole szyjne. Pojawia się w postaci niewielkich guzków – można je wyczuć poprzez przyłożenie dłoni do dolnej części odcinka szyjnego. Ponadto wymienia się również wole zamostkowe (zachodzące na mostek) oraz śródpiersiowe, umiejscowione w okolicach łuku aorty. Poza wspomnianymi już guzkami, ich budowa może opierać się na bazie miąższu pochodzącego z tarczycy. Wymienić można również rodzaje mieszane, czyli guzkowo-miąższowe, a także nadczynne.
Istotnym aspektem pojawienia się wola jest jego wpływ na funkcjonowanie organizmu. Przeważnie związana jest z nimi nadczynność tarczycy, która charakteryzuje się tym, że hormony produkowane przez ten narząd pojawiają się w nadmiarze. Główne objawy nadczynności dotyczą przede wszystkim spadku wagi, który może dodatkowo być połączony z ciągłym uczuciem głodu, duszności, nadwrażliwości na ciepło, kołatania serca oraz biegunkami. Wole przeważnie jest dowodem na to, że nadczynność jest w stadium zaawansowanym.
Wole mogą również być powiązane ze stanem przeciwnym, oznaczającym niedoczynność tarczycy. Objawy są niezwykle różnorodne, dlatego często dolegliwość ta jest mylona z innego typu chorobami. U pacjenta wystąpić może bowiem między innymi depresja, uczucie zmęczenia, pogorszenie pamięci, zmniejszone libido, obrzęki szyi, bądź oczu, sztywność mięśni czy impotencja. Nie oznacza to jednak, że wole zawsze będzie miało wpływ na wydzielanie hormonów przez tarczyce. Może bowiem zdarzyć się również tak, że narząd ten, pomimo choroby, będzie funkcjonował prawidłowo.
Jak leczyć wole tarczycy
Główną przyczyną powiększenia tarczycy jest nadmierna produkcja TSH, czyli hormonu tyreotropowego, który wytwarzany jest przez przysadkę mózgową. Jego nadmiar związany jest głównie z obniżonym poziomem występowania hormonów tarczycy we krwi, który z kolei wywoływany jest przez niedobór jodu w organizmie.
Leczenie wola tarczycy jest zróżnicowane i zależy od jego odmiany. W przypadku wola nadczynnego, wywołanego niedoborem jodu, stosuje się metodę farmakologiczną. Opiera się ona w głównej mierze na stosowaniu leków przeciwtarczycowych, bądź jodu promieniotwórczego. Często, obok farmakologii, lekarze zalecają również stosowanie się do określonej diety, bogatej w jod.
W przypadku nieskuteczności tej metody leczenia, bądź w razie wystąpienia woli guzkowatych, zamostkowych, śródpiersiowych, bądź związanych z ciążą, wykonywane są zabiegi operacyjne. Jeżeli u pacjenta wystąpiła nadczynność tarczycy, przed operacją jest ona neutralizowana.
Pojawieniu się woli najczęściej towarzyszy powiększenie obwodu szyi. W skrajnych przypadkach może ona zwiększyć się kilkakrotnie, dlatego gdy wyczujemy na powierzchni szyi niewielkie guzy, bądź wybrzuszenia, natychmiast powinniśmy udać się do lekarza. Istotne jest również obserwowanie typowych objawów charakterystycznych dla nadczynności bądź niedoczynności tarczycy. Wczesna diagnoza, a także odpowiednie leczenie doprowadzi do całkowitego usunięcia niepożądanych defektów.